تلویزیون، این نوار رنگارنگ که همیشه در گوشهای از اتاق جلویی حضور دارد، نه تنها ما را با رنگها و صداهای جذاب سرگرم میکند، بلکه یک پنجره باز به جهان روزمره و همچنین به دنیایی پر از اطلاعات فراهم میآورد. این وسیله که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم توسط گروهی از افراد اختراع شد، با وجود اینکه اغلب به جان لاگی نسبت داده میشود، جهان را به یک تجربه تازه و بیسابقه تبدیل کرده است.
اولین بار که تصاویر متحرک به اندازه کافی از سراسر جهان به خانههای عادی پخش شد، یک انقلاب در دسترسی به اطلاعات و سرگرمی به وجود آمد. این تغییرات اجتماعی و سیاسی ناشی از تلویزیون به قدری عمیق بود که تصمیم گرفته شد تا به طور رسمی و در مقیاس جهانی از این رسانه قدردانی شود.
مجمع جهانی تلویزیون
در دهه ۹۰، سازمان ملل متحد برای اولین بار مجمع جهانی تلویزیون را برگزار کرد و این رویداد به عنوان نقطه شروع رسمی برای جشن گرفتن از تأثیرات روزافزون تلویزیون بر تصمیمگیریها و افکار عمومی تعیین شد. این انجمن چهرههای برجسته صنعت رسانه را به هم گرد آورد تا تأثیرات گسترده این وسیله بر مسائل صلح و امنیت را تجزیه و تحلیل کند. در دسامبر 1996، سازمان ملل متحد 21 نوامبر را به عنوان روز جهانی تلویزیون اعلام کرد. این تصمیم به منظور جلب توجه به تأثیرات گسترده تلویزیون بر تصمیمگیریها و پوشش مسائل مهم جهانی اتخاذ شد. قبل از تلویزیون، رادیو و روزنامه برای اطلاعات به مردم خدمت میکردند، اما با ظهور تلویزیون، این وسیله به یک پنجره باز به جهان تبدیل شد و اطلاعات با تصاویر و صداهای واقعیتری منتقل شد.
برخی از اولین برنامههای تلویزیونی ساده و با فرمت رادیویی شروع شدند، اما با توسعه فناوری رنگ و پیشرفتهای دیجیتال، تلویزیون به یک وسیله پیچیده و هوشمند تبدیل شد. روز جهانی تلویزیون نه تنها یک فرصت برای جشن گرفتن از این ابزار الکترونیکی است، بلکه یک فرصت برای بزرگداشت فلسفه ای است که تلویزیون به ما نشان میدهد؛ فلسفه ای برای باز بودن و ارتباط با دیگران و شفافیت در ارائه مسائل جهانی.
تلویزیون در افغانستان با تاریخچه پیچیده و پراز تحولات
در افغانستان تلویزیون با تغییرات سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی در طول سالها همراه بوده است. در دهههای ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، تلویزیون به عنوان یک فناوری نوظهور در بسیاری از کشورها وارد شد. در افغانستان نیز این دههها، پادشاهی محمد ظاهرشاه به عنوان یکی از مسئولین ارتباطات و روابط عمومی کشور، تلویزیون را به عنوان ابزاری برای ارتقاء فرهنگ و اطلاعرسانی به جامعه معرفی کرد. در سال 1964، شبکهٔ تلویزیونی ملی افغانستان با نام تلویزیون ملی مسمی گردید.
در دهه ۲۰۰۰، با سقوط رژیم طالبان و آغاز فرآیند بازسازی افغانستان، تلویزیون به عنوان یکی از ابزارهای اطلاعرسانی و فرهنگسازی در جامعه معرفی شد. شبکههای تلویزیونی خصوصی نیز به وجود آمدند که محتواهای متنوعی از برنامههای سرگرمی، اطلاعرسانی، و فرهنگی ارائه میدادند. برنامهها و سریالهای تلویزیونی محلی به ارائه داستانها و شخصیتهایی با پسزمینه فرهنگی افغانی پرداختند و تلاش نمودند تا ارتباط بیشتری با تماشاگران محلی برقرار کنند.
پوشش اخبار
با افزایش تعداد شبکههای خبری در افغانستان، تلویزیون به عنوان یک منبع مهم از اطلاعات و اخبار برای جامعه محلی تبدیل شده است. پوشش اخبار تلویزیونی به مسائل محلی و بینالمللی تا به امروز میپردازد و تلاش میکند تا تازهترین اخبار را به تماشاگران منتقل کند. گرچه با سقوط دولت جمهوری، بخش رسانهها و آزادی بیان بار دیگر دستخوش تحولات گردید ولی باآنهم مردم شامها با تماشا خبرها سرگرم میشوند.