روز جهانی کودک که هر ساله در اول ژوئن جشن گرفته می شود، یادآور حقوق و رفاه کودکان در سراسر جهان است. این روز به ترویج حقوق اساسی کودکان، افزایش آگاهی در مورد مسائل مختلفی که با آن ها مواجه هستند، تجلیل می‌شود.
در افغانستان چی می‌گذرد؟
براساس اطلاعات سایت رسمی یونیسکو، از سپتامبر ۲۰۲۱، بازگشت همه دختران افغان بالای ۱۲ سال به مکتب برای مدت نامعلومی به تعویق افتاده و ۱.۱ میلیون دختر و زن جوان به آموزش رسمی دسترسی ندارند. در حال حاضر، ۲.۵ میلیون نفر از مدرسه بازمانده اند. به همین ترتیب، نزدیک به ۳۰ درصد از دختران در افغانستان هرگز وارد آموزش ابتدایی نشده اند.
براساس گزارشات، تا آگوست سال ۲۰۲۱، حدود شصت‌هزار کودک در خیابان‌ها کار و زندگی می‌کردند. عوامل متعددی که در افزایش تعداد کودکان خیابانی در افغانستان نقش دارند. درگیری طولانی مدت، حادثات ترافیکی، مواد مخدر، مشکلات اقتصادی خانواده‌ها و بلا‌های طبیعی می‌باشد. این عوامل باعث کودکان را مجبور می کند برای حمایت از خانواده خود کار کنند و اغلب آنها را به خیابان ها می کشاند که در آنجا به فعالیت هایی مانند گدایی، فروش کالا یا موتر‌شویی، سپندی و امثال کارهای شاقه می پردازند.
علاوه بر این، از دست دادن یک یا هر دو والدین به دلیل جنگ یا شرایط دیگر، بسیاری از کودکان را یتیم یا تحت مراقبت اقوام خود قرار می دهد که ممکن است نتوانند به اندازه کافی از آنها حمایت کنند. در برخی موارد، کودکان از خانه‌های آزاردهنده فرار می‌کنند یا رها می‌شوند و خیابان‌ها را تنها پناهگاه خود می‌دانند.
تاریخچه روز جهانی کودک
خاستگاه روز جهانی کودک به سال ۱۹۲۵ باز می گردد که اولین بار در کنفرانس جهانی رفاه کودکان در ژنو اعلام شد. این روز بر نیاز به همبستگی بین المللی برای تضمین محیطی امن، سالم و پرورشی برای همه کودکان تاکید می کند. از آنجایی که کودکان از آسیب پذیرترین اعضای جامعه هستند، رسیدگی به نیازهای آنها و حمایت از حقوق آنها بسیار مهم است.
یکی از اهداف اصلی روز جهانی کودک برجسته کردن کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد (UNCRC) است که در سال ۱۹۸۹ به تصویب رسید. این معاهده جامع حقوق بشر حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کودکان را تشریح می کند. . این بر اهمیت تأمین منابع لازم برای کودکان برای دستیابی به پتانسیل کامل آنها، از جمله دسترسی به آموزش، مراقبت های بهداشتی و محافظت در برابر سوء استفاده و استثمار تأکید می کند.
